ГЕРАДОТАВЫ НЕЎРЫ 

АБРАД “АБВОРВАНЬНЕ”.

Правядзеньне вакол вёскі магічнай баразны, якая, паводле павер'яў, запыняла пашырэньне эпідэмій. У некаторых мясьцінах абрад выконваўся і ў XX ст.

У розных раёнах абворваньне рабілі па-рознаму. Найчасьцей старыя кабеты і цнатлівыя дзяўчаты (зрэдку ўдзельнічалі і цяжарныя жанчыны) згаворваліся і зьбіраліся разам, распраналіся, распускалі валасы, упрагаліся ў саху і праводзілі ёю замкнёную баразну вакол вёскі.

Адбывалася гэта апоўначы або да ўзыходу сонца. Калі ведалі пра выкананьне абраду, то павінны былі зачыняць вароты, дзьверы і вокны. Калі ж абворваньне рабілася таемна, то той, хто сустракаўся на шляху ўдзельнікаў абраду, мог быць забіты.

Сустрэтых ката, сабаку, а то і карову вяскоўцы забівалі. Звычайна праводзілі адну баразну, але бывала і тры баразны. У некаторых мясьцінах наперадзе працэсіі несьлі абраз.

Дзе-нідзе ў абрадзе абворваньня удзельнічалі і хлопцы. Часта абворваньне рабілася на валах-блізьнятах або двума братамі-блізьнятамі. На Гродзеншчыне і ў Заходнім Палесьсі, калі ў вёсцы не было блізьнятаў, то запрагалі двух аднагодкаў-цёзкаў з аднолькавым колерам валасоў.

У Цэнтральным Палесьсі вядомы выпадкі абворваньня на чорных котках, пеўнях і сабаках. Часта працэсія суправаджалася песьнямі. Як рэцыдыў абраду абворваньня ў XX ст. зафіксавана абворваньне на конях, на трактарох, бывала, плуг цягалі не вакол вёскі, а па вуліцах.

Вядома таксама абворваньне культавых камянёў, верагодна, зьвязаных зь Вялесам (Воласам), ахоўнікам жывёлы. Да абраду абворваньня сэмантычна і структурна блізкі абрад праворваньня (дарогі, рэчышча высахлай ракі) з мэтай выкліканьня дажджу.

Крыніца: http://rv-blr.com/dictonary?alpha=&authenticity_token=7ac738a48b166025e45f6b2c67b725bd415bc85e&page=1